Als DISC teamcoach streef je ernaar om het team te ontwikkelen naar een volgende volwassenheidsfase. Een belangrijk doel in de ontwikkeling van een team is vaak om het zelf-organiserend vermogen te vergroten en meer zelfsturing te bereiken door het team. De vraag is in hoeverre het mogelijk is om het team volledig zelfsturend te krijgen. In onze optiek is meer zelfstandigheid en meer zelf-organisatie met beperkte aansturing door een leidinggevende een realistischer doel. Als teamcoach vervul je een belangrijke rol als facilitator in dit proces, zonder dat je eigenaar van de teamverantwoordelijkheid bent of wordt. Dit is uiteraard een mooi streven maar een niet altijd even gemakkelijk proces.
Teamcoaching is echt een vak, waarvoor je gedegen opleiding, training en vlieguren nodig hebt. In de praktijk heb je daarbij ook vaak veel concurrentie van trainers die zichzelf teamcoach noemen. Hoe kan jij je als teamcoach onderscheiden van de rest? De tools van DISC Boulevard kunnen hierin een bijdrage leveren en jou ondersteunen in jouw werk.
Teamontwikkeling
Hoe zorg je ervoor dat een team optimaal functioneert? Er is veel gezegd en geschreven over de voordelen van zelfsturende teams. Teamleden worden geacht om het werk met elkaar vorm te geven en gezamenlijk de doelstellingen te behalen. Dit blijkt in de praktijk nog best lastig te zijn. Vooral als een team hierin onvoldoende wordt gefaciliteerd of begeleid. Kenmerken van een niet goed functionerend team zijn: teamleden blijven teveel gericht op hun eigen werkzaamheden, mensen durven elkaar niet aan te spreken op houding en gedrag, een gebrek aan onderling vertrouwen en vooral eigenaarschap als team dat ontbreekt. De vraag is of een geheel zelfsturend team haalbaar is. In de praktijk zien wij dat een team beter functioneert als er naast een zelf-organiserend team toch een uiteindelijke eindverantwoordelijke is die de kaders bepaalt en waaraan verantwoording wordt afgelegd.
Een team dat geheel vrij gelaten wordt, toont vaak onvoldoende leiderschap. Terwijl een team dat strak wordt geleid, doorgaans veel reactief gedrag laat zien. Een belangrijke taak voor de teamcoach is het bepalen of inschatten van de volwassenheidsfase waarin het team zich bevindt. Van daaruit kun je aan de slag met gerichte interventies.
Tips voor DISC teamcoaches
Iedere teamcoach is uniek en brengt zijn of haar eigen expertise en werkmethodes met zich mee. Zonder in te gaan op verschillende methodieken, volgen hier een paar tips die wellicht van waarde kunnen zijn in jouw werk als teamcoach.
1. Stel een teamdoel op
Zorg dat het gezamenlijke teamdoel scherp is. Daarbij gaat het niet alleen om de vaak fraai beschreven visie van de organisatie, maar welk doel men als team nastreeft. Wij zien in de praktijk heel veel teams die niet een concreet en helder teamdoel hebben met elkaar. Het nastreven van € x,- omzet is niet echt een inspirerend teamdoel. Wat is ons hogere doel? Waar gaan we met z’n allen voor? En vooral “waarom willen wij dit”? Als het ‘waarom’ niet duidelijk is, gaat dit vaak ten koste van de motivatie. Probeer het zo concreet mogelijk te maken en laat het team zelf de weg ernaartoe beschrijven.
2. Stel een DISC-teamanalyse samen
Met behulp van een DISC-analyse breng je het bewuste en onbewuste gedrag van ieder teamlid in beeld. Hiermee kan je een DISC teamprofiel samenstellen. Op deze manier krijg je inzichtelijk hoe de verschillende teamleden zich tot elkaar verhouden en welk gedrag bij iedereen zichtbaar is.
3. Sterktes en zwaktes van het team
Maak met het team een SWOT-analyse. Op basis van het DISC-teamprofiel kan er gekeken worden naar de sterke kanten van het team en de zwakke punten. Laat de teamleden hier zelf naar kijken, conclusies trekken en acties formuleren. De responsstijl van een team geeft aan welk gedrag men op het werk van elkaar ziet. Bij het realiseren van teamdoelen is het vooral interessant om te kijken naar de basisstijlen van de teamleden. Dit is het gedrag dat van nature aanwezig is. De basisstijl is leidend om goed te kunnen bepalen welk teamlid vanuit welk gedrag het beste kan bijdragen aan het teamdoel. Wanneer het gevraagde gedrag vanuit het teamdoel dicht aansluit op het basisgedrag van het betreffend teamlid, dan kost dit weinig energie en gaan dingen meer als vanzelf.
4. Breng teampatronen in kaart
Vaak zijn teams zich maar deels bewust van de patronen die binnen het team spelen. Aan de hand van een aantal praktische teamoefeningen krijg je meer zicht op belemmerende en effectieve teampatronen. Als teamcoach is het belangrijk om tijdens de oefening goed te observeren en het proces niet te beïnvloeden of zelfs te verstoren. Na afloop deel je jouw observaties met het team en maak je het team bewust van wat er zich afspeelde in de interactie met elkaar. Na 3 verschillende teamoefeningen verspreid over een dag of enkele dagen waarin je dit opnieuw doet, worden dingen zichtbaar die steeds terugkeren. Dit zijn de patronen die in dit team aanwezig zijn. Enkelen daarvan zijn beslist helpend of effectief. Andere patronen zijn belemmerend en staan de teameffectiviteit in de weg. Door de teampatronen scherp te krijgen, kun je het team laten bepalen aan welke patronen zij wil werken en welke hulp ze daarbij nodig hebben.
5. Maak afspraken en bouw meetmomenten in.
Laat het team zelf de ontwikkeldoelen en acties formuleren die vanuit de teampatronen zijn benoemd. Maak hierover concrete tijdsafspraken, maar laat het proces aan het team over. Vraag als teamcoach niet waar hun input blijft als het te lang duurt. Zelfs niet als je met het team de volgende teamsessie ingaat en er niets is aangeleverd. Het is het ontwikkelproces van het team. Deze reactiviteit, het niet nakomen van gemaakte afspraken zegt veel over het team. En daar kun jij het team weer op spiegelen (of confronteren, hoe je het noemen wilt). In de praktijk blijkt het doorgaans lastig te zijn om als team focus te behouden op het teamdoel en waardoor er uiteindelijk maar beperkt vooruitgang geboekt wordt. Nuttig kan zijn om het team week- of maanddoelen te laten bepalen en tussentijdse meetmomenten in te laten bouwen. Door wekelijks de vorderingen met elkaar te bespreken, hou je als team de scope kort en creëer je min of meer een stok achter de deur. Met kleine stapjes naar een groter doel bereikt een team vaak meer dan met rigoureuze en te ambitieuze doelen waarbij men tussentijds afhaakt. Immers, kleine stappen vooruit is nog steeds vooruit.
Met deze tips willen we niet garanderen dat je 100% succesvol bent. Er komt uiteraard meer kijken dan alleen het bij opvolgen van adviezen. Naast een opleiding op het gebied van teamcoaching, is het ook belangrijk om vlieguren te maken en praktijkervaring op te doen. Het inzetten van de DISC-analyse kan bij teamcoaching een zeer nuttige tool zijn. Het zorgt ervoor dat de teamleden inzicht krijgen in het bewuste en onbewuste gedrag, van zowel zichzelf alsook van elkaar. Het zorgt voor bewustwording en vaak voor begrip. En dat is een fijn vertrekpunt bij de ontwikkeling van een team naar van M1 of M2 naar M3 of M4 niveau.
Aan de slag als DISC teamcoach
Wil je aan de slag met de DISC-analyse en ben je al elders gecertificeerd? Dan kan je voor een voordelig tarief de DISC-analyses inkopen. Omdat jij zelfstandig de analyses kunt uitzetten, kunnen wij de prijzen laag houden. Neem je meerdere analyses in één keer af, dan kan je rekenen op een interessante korting. Maak geheel vrijblijvend een account aan, kijk rond in het systeem en bekijk hier ook onze staffelkortingen.